DEPREM PERFORMANS ÇÖZÜMLEMESİ/ANALİZİ NEDİR?
Binaların Deprem Riski Altında olup olmadığının ortaya çıkarıldığı bu yöntem ile Binadaki yapısal hasarlar tespit edilir.

3 boyutlu olarak taşıyıcı sistem modeli oluşturularak Yapıya Deprem yükleri etki ettirilir. Böylelikle Bina Deprem Performansı Belirlenmiş olur.

Mevcut yapıda kullanılan demirlerin çapları, adetleri ve etriye (yatay demir) aralıkları röntgen ve/veya başka yöntemler ile ölçülür.

DEPREM PERFORMANS ANALİZİNİN YAPILMASINDAKİ AŞAMALAR AŞAĞIDAKİ GİBİDİR.
1 – Mevcut yapının eski mimari ve statik projeleri temin edilir. Bulunamazsa binanın yerinde rölövesi alınarak, Bilgisayar ortamına taşınır.

2 – Risk analizi yapılacak yapının Hasar Tespit Durumu belirlenir.

a – Sınırlı Hasar Tespit Bilgi Durumu: Mevcut yapının eski projeleri bulunmazsa sınırlı Hasar Tespit Bilgi Durumu olarak değerlendirilir ve bilgi düzey katsayısı 0.75 olarak alınır. Binadan alınan karot numune sonuçlarının da en düşük olan basınç dayanımına göre işlem yapılır. bu hasar tespit bilgi düzeyi okul,hastane gibi hemen kullanım performansı zorunlu yapılarda uygulanmaz.

b – Orta Hasar Tespit Bilgi Durumu: Eski proje olsa da, olmasa da kullanılabilir, Ancak bu bilgi tespit durumunda daha fazla ölçüm yapılmalıdır.

c – Kapsamlı Hasar Tespit Bilgi Durumu : Eski projeler mevcuttur. Binadan alınan karot numune sonuçlarının ortalaması alınarak basınç dayanımı bulunur.

3 – Betonarme, Yığma, Çelik ve Ahşap Yapı Taşıyıcı elemanlarından yönetmelikte belirtilen sayıda bilgi düzeylerine bağlı olarak numuneler alınması ve Bakanlıkça onay verilmiş Yapı Laboratuvarında Alınan numunele ait testlerinin yapılması

4 – Betonarme taşıyıcı elemanlardaki donatıların tespiti amacıyla röntgen yada başka yöntemler ile ölçüm yapılarak mevcut yapıda kullanılan demirlerin çapları, adetleri, özellikle de etriye aralıkları bulunur.

5 – Betonarme Taşıyıcı elemanlarda sıyırma işlemi ile Demirlerdeki korozyon tespitinin yapılır

6 – Risk Analizi yapılacak yapının uygun bir yerinden muayene çukuru açılarak Temel sistemine bakılır.

7 – Yapının bulunduğu arsa içinde jeolejik zemin etüdü yapılarak, Zemin Etüd raporu hazırlanır.

8 – 3 boyutlu olarak taşıyıcı sistem modeli oluşturularak Yapıya Deprem yükleri etki ettirilir. Böylelikle Bina Deprem Performansı Belirlenmiş olur.

11 – Tüm bu değerler ve hesaplamalar ışığında yapısal elemanların hasar tespit durumlarına ait değerlerin ortalaması alınarak, Yapı Performans Analiz raporu hazırlanır.

ANALİZ SONUCUNDA, BİNADA PERFORMANS İLE İLGİLİ AŞAĞIDAKİ SONUÇLARDAN BİRİSİNE ULAŞILIR.
a – Yapı göçme konumundadır.

b – Yapı göçmenin önlenmesi konumundadır.

c – Yapı can güvenliği performans seviyesindedir.

d – Yapı hemen kullanım performans seviyesindedir.

Sonuçların İrdelenmesi:

Yapı Meskenler için Can Güvenliği performans seviyesinde olmalıdır.
Okul, hastane ve bina önem katsayısı 1.0 olan yapılar, hemen kullanım performans seviyesini sağlamak zorundadır.
Mevcut yapıda göçmenin önlenmesi veya göçme konumunda bir sonuç çıkarsa, bu yapı mutlaka güçlendirilmelidir. Deprem yönetmeliğine göre de bu binada oturulmamalıdır.
Güçlendirme projesi hazırlanarak, Güçlendirilen yapı elemanlarında yapı tekrar analiz edilir, analiz sonucunda can güvenliği performans seviyesi sağlana kadar işlem tekrar edilmelidir.
Yapının gerek mimari, gerekse statik RÖLEVE çalışmalarının yapılması, mevcut yapının irdelenmesi-yapıdaki uygunsuzlukların tespit edilerek hesaplarda ve yeni oluşturulacak projelerde mevcut haliyle değerlendirilmesi,

Uygun yerlerden ve katlardan, yapıdaki genel beton dayanımını gösterecek şekilde karot numunesi alınarak silindirik BASINÇ DAYANIMLARI’nın tesbiti,

Hasarlı ve hasarsız donatı tespit çalışmalarıyla betonarme elemanlarda bulunan donatıların projesine uygunluğu ve korozyon oranının röleveye işlenmesi,

Temel projelerinin yerinde kontrolü amacıyla temel muayene çukurları açılarak temel tipinin ve donatılarının tespiti,

Yapının bulunduğu zemin verilerinin tespiti amacıyla zemin etüt çalışmalarının yapılması,

Yapılan testler ve hazırlanan tüm veriler kullanılarak yapının, (STA 4 CAD ve/veya SAP2000 programı yardımıyla) üç boyutlu statik modelinin hazırlanması, yapıya etki eden yüklerle, tespit edilen olumsuzlukların (korozyon, betonarme elemanlardaki çatlaklar vb.) kapasite hesaplarında birebir üç boyutlu modele işlenerek yapının mevcut ve deprem yükleri etkisindeki davranışının tespit edilmesi, son çıkan TÜRK DEPREM YÖNETMELİĞİ’nde belirtilen kriterler baz alındığında can güvenliği performansını sağlayıp sağlamadığı belirlenip, sağlamıyorsa sebepleri ile birlikte proje, hesap raporları ve değerlendirme raporlarının hazırlanması işlemlerine tabidir.